SAWIKAAN 2007: “Miskol” ang salita ng taon ng 2007

            “Miskol” ang salita ng taon. Nanguna ito sa labing-isang iba pang entri sa Sawikaan 2007: Mga Salita ng Taon, isang kumperensiyang ginanap sa UP Diliman nitong Agosto 2-3, 2007. Pinili ito ng mga iskolar sa wikang Filipino, delagadong guro, at mag-aaral kasama ng pumangalawa at pumangatlong “roro” at “friendster.”

            Nasa ikaapat na taon na ang Sawikaan. Mga nakaraang salita ng taon ang canvass (2003), huweteng (2004), lobat (2005).

            Sinabi ng propesor ng Ateneo de Naga na si Adrian Remodo, ang sumulat ng papel sa miskol, na ang missed call sa New York ay ibang-iba sa miskol ng mga Filipino. Ang missed call ay simpleng di-naasikasong tawag, samantalang nakaugat sa sikolohiyang paramdam ng mga Filipino ang miskol. Ang sandaling tunog ng pagtawag sa cell phone ay nagsasabing “Buhay pa ako. Magparamdam ka naman.”

            Katulad ng “lobat” ng 2005, lumaganap ang miskol dahil sa pagkahumaling ng mga Filipino sa komunikasyong cell phone. Pero inangkin na natin ang bagong teknolohiya at ginamit ito sa ating sariling paraan. Mahalaga ang papel ng wika sa pangkulturang pandarambong na ito. Sinasabi nating “Miskulin mo ako” para mairehistro ang bagong numero, makita ang naiwaglit na cell phone, o ipagyabang ang bago at magandang ringtone.

Naging pangunahin din ang mga kasunod na salitang roro at friendster. Roro ang pinaikling roll on-roll off o ang sistema ng pinagdugtong-dugtong na biyahe sa mga pulo na inaasahang makapag-ambag sa pambansang ekonomiya. Ayon kay Kristian Cordero, ang Bikolanong manunulat, makabuluhan ang roro dahil mahigpit na kaugnay ng kasaysayan ng ating bansang arkipelago at ligid ng dagat. Kaugnay rin ito ng politika dahil itinatampok ng administrasyong Arroyo bilang kampanyang pangkaunlaran. “Magpapaloko ba tayo sa bangkang roro ni Gloria?,” tanong ni Cordero.

            Isa pang penomenong lumaganap sa mga Filipino nitong mga nakaraang taon ang Friendster, ang personal site sa cyberspace na nag-uugnay sa mga magkakaibigan at potensiyal na kaibigan. Orihinal na programang panghanap ng kasintahan, inangkin ito ng mahigit sa 5 milyong Filipino bilang pamalit sa aktuwal na pagkikita at pagsakop sa hadlang ng layo at panahon. Sabi ni Boom Enriquez ng Ateneo de Manila, ang Friendster at iba pang cyperspace interlink ay lumilikha ng “third space” para sa mga pagod na yuppies at iba pa. Maitatanghal sa third space ang tunay o inimbentong identidad para malimutan ang pang-araw-araw at bulgar na realidad.

            Kabilang sa iba pang salitang naging makabuluhan sa Filipino sa nakaraang mga taon ang sutukil (pinaikling sugba-tula-kilaw), videoke, make over, telenobela, extra judicial killing, party list, abrodista, oragon, at safety.

            Naging kapaki-pakinabang din ang talakayan sa Filipino bilang wikang pandaigdig nina Prop. Florentino Hornedo ng Ateneo de Manila University at Ruth Elynia  Mabanglo ng University of hawaii. Gayun din naman ang panayam hinggil sa development ng wikang Mehikano at Pranses nina Ambasador Erendira Araceli Paz Campos at First Secretary Georges-Gaston Feydeau. Maraming natutuhan ang mga delegado sa mga talakaya at inaasahang magagamit nila ito sa pagtataguyod sa Filipino bilang wikang pambansa.

            Ang mga papel na binasa noong nakaraang taon, kabilang ang nagwaging lobat, ay isinaaklat na bilang Sawikaan 2006 (Roberto T. Añonuevo and Galileo Zafra, editors. Quezon City: University of the Philippines Press, 2007) at inilunsad ito sa kumperensiya. Dinaluhan ito ng Pambansang Alagad ng Sining sa Panitikan Virgilio S. Almario, UP Diliman Chancellor Sergio S. Cao at ilustrador/pintor na si Pandi Aviado. Binuksan din nila ang eksibit ng mga ilustrasyong ginamit sa libro na itinanghal naman sa katabing galeriya.

            Itinatampok ng Sawikaan 2007 ang pangunahing papel ng wika kung paano tinitingnan at iniuunawa ng Filipino ang kasalukuyan niyang daigdig. Pinatunayan ito ng listahan ng mga salitang tinalakay sa kumperensiya. Itinaguyod ng National Commission for Culture and the Arts (NCCA) at Blas Ople Foundation ang Sawikaan 2007, sa pangangasiwa ng Filipinas Institute of Translation (FIT). Naging tagapagtaguyod din ang U.P. President’s Office, U.P. Diliman Chancellor’s Office, at U.P. College of Arts and Letters. Para sa higit pang impormasyon, bisitahin ang www.sawikaan.net.